Emocje według psychologii definiuje się jako złożony zespół zmian. Obejmuje on pobudzenie fizjologiczne, odczucia, procesy poznawcze i reakcje behawioralne, pojawiające się w odpowiedzi na sytuację postrzeganą przez nas jako ważną.
Po co nam w ogóle emocje? I jak z nimi pracować?
Są nam potrzebne, a nawet niezbędne do przeżycia. Dlatego, że przekazują nam informacje czy coś jest dla nas przyjemne, przykre, trudne, czegoś się boimy itd. Powstają one często jako odpowiedź na przekraczanie naszych granic. Mogą nas zarówno podbudzać do działania jak też wprost przeciwnie powstrzymywać.
Negatywnym skutkiem ich nadmiernego przeżywania zwykle bywa zakłócenie procesów myślowych. Wynika to z zaburzeń połączeń nerwowych pomiędzy korą płatów czołowych a układem limbicznym (więcej na ten temat w materiale mózg racjonalny mózg emocjonalny ).
W zależności od tego jak przeżywane przez nas emocje wpływają na nasze życie możemy wyróżnić trzy kategorie ludzi. Są to osoby:
a. będące w znacznym stopniu pod ich wpływem;
b. rozpoznające ale jednocześnie bez motywacji do zmiany, postępują na zasadzie „Takim mnie Panie Boże stworzyłeś” oraz
c. świadome, które dzięki świadomości potrafią nimi kierować.
Emocje a świadomość.
Podstawą więc do tego, aby żyć jako człowiek wolny od „burzy emocjonalnych” jest świadome rozpoznanie własnych emocji. Jest ono początkiem procesu zmiany. Daje nam bowiem możliwość modyfikacji i racjonalnego, a więc zdrowego dla nas wpływania na własne przeżycia. Zwykle większość osób jest w stanie określić stan emocjonalny w jakim się znajduje. Niestety, ale najczęściej ma to miejsce po fakcie. Inaczej mówiąc po zdarzeniu, kiedy już daliśmy się ponieść fali emocji – złości, strachu, lęku itd. Ale nie potrafi jednak wpłynąć na jego zmianę w trakcie zdarzenia. Nie mówiąc już o wcześniejszym przeciwdziałaniu przed zdarzeniem aktywującym.
Bez świadomości własnych emocji nie będziemy w stanie wykonać żadnych kolejnych kroków do zmiany. Praca z emocjami poprzez uświadomienie to odpowiedź na pytanie co i dlaczego czuję. Ta świadomość daje zrozumienie, a zrozumienie daje moc do zmiany. W ten sposób emocje przestają „rządzić” naszym życiem. W zamian za to ukazują kierunki do zmiany i zamiast nam przeszkadzać i utrudniać wskazują kierunek rozwoju.
Stopniowe podnoszenie poziomu świadomości w konsekwencji zaowocuje w naszym życiu tym czego pragniemy najbardziej spokojem i dobrostanem.